vuurwerk  auke website vuurwerk
 
Menukaart

Introductie

Marine:

1958-1965
e-mail
e-mail



ganzeveer
Gastenboek



© Auke Timmerman 2010
 




Militairen die terug kwamen uit WOII, de oorlogen in Indië, Korea of Nieuw Guinea en van de eerste vredesmissies in Libanon, konden bij niemand hun verhaal kwijt. Evenmin was er waardering of erkenning voor het feit dat ze in opdracht van een democratisch gekozen volksvertegenwoordiging hun leven op het spel hadden gezet. Pas in de jaren 90 kwam er verandering, toen minister van defensie Relus ter Beek een formeel Veteranenbeleid van de grond tilde. Eindelijk kregen 
oud-militairen een formele status en daarmee politieke en maatschappelijke erkenning.  

Veteranen
Tot 1940 kende Nederland nauwelijks Veteranen. We waren niet bij de Eerste Wereldoorlog betrokken en hadden voordien alleen in Nederlands-Indië een aantal militaire acties uitgevoerd. Een paar duizend oud-militairen van het KNIL waren tot op dat moment de enige Veteranen. Dat veranderde in mei 1940. Vanaf dat moment tot 1962 zette Nederland ruim een half miljoen militairen in tijdens 4 oorlogen: WO II, Indonesië, Korea en Nieuw Guinea. 
In de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog was de zorg voor Veteranen vooral een particuliere aangelegenheid. Maatschappelijk en politiek werd er lange tijd nauwelijks geluisterd naar verhalen en wensen van Veteranen. Er was weinig of geen erkenning voor wat ze gedaan hadden en de offers die ze brachten. Pas in de jaren tachtig, na jarenlang aandringen van vooral de Indië veteranen nam de overheid haar verantwoordelijkheid. Dat resulteerde in 1990 in de Veteranennota van minister Relus ter Beek. Pas toen werd scherp gedefinieerd wie Veteraan is: iedere voormalige Nederlandse militair die gediend heeft onder oorlogsomstandigheden of daarmee overeenkomende situaties of in internationale vredesmissies al dan niet binnen het verband van de Verenigde Naties. 
De nota was een doorbraak, voor het eerst werden latere, niet-materiële gevolgen van oorlogservaringen bij militairen erkend. 

Veteranenbeleid
Als eerste uitvloeisel van de nota werd in 1991 de Stichting Dienstverlening Veteranen opgericht. Er kwam een Veteranenpas, een Veteranentijdschrift (Checkpoint) en er werden regionale Veteranendagen gefaciliteerd. Ook werd onderzoek gedaan naar de zorgbehoefte onder Veteranen en hun thuisfront. De beleving van hun militaire inzet achteraf is bij Veteranen heel verschillend. Voor de meesten van hen was het een bijzondere ervaring om namens de samenleving, elders in de wereld de vrede te bewaren of herstellen. Een ervaring die men nooit meer vergeet. Helaas zijn er ook veel Veteranen die na terugkeer kleine of grote problemen hebben in hun functioneren in de burgermaatschappij. 
Op 10 mei 2000 werd één van de belangrijkste aanbevelingen uit het onderzoek gerealiseerd en werd het Veteraneninstituut in Doorn opgericht. De opening werd gedaan door minister-president Kok. In zijn toespraak deed hij een extra handreiking richting de Indiëveteranen. Hij benadrukte "dat de inzet in voormalig Nederlands-Indië op democratische wijze en met instemming van de meerderheid van de toenmalige bevolking had plaatsgevonden", waarmee hij nog eens de toenemende maatschappelijke erkenning onderstreepte. Een ander belangrijk voornemen op dat moment was het instellen van een Nationale Veteranendag.

Het Veteraneninstituut
Het instituut voert het Veteranenbeleid uit en coördineert het. Alle oud-militairen uit de oorlogen e
Veteraneninstituutn van vredesmissies konden zich bij het instituut registreren. Zij kregen een persoonlijke Veteranenpas en vrij vervoer per NS voor het bezoeken van de jaarlijkse Veteranenreünies van marine, landmacht en luchtmacht. De reünie van de marine vindt altijd plaats in Den Helder, de dag vóór de Nationale Vlootdagen. In de jaren daarna werden de aan de pas verbonden voordelen uitgebreid met o.a. korting op entreeprijzen van musea, op herenkleding en op vakantiereizen. Ook kregen Veteranen naast het gratis magazine Checkpoint een gratis abonnement op een defensieblad naar keuze. Ik koos voor het marineblad Alle Hens. Veteranen ontvingen een speciaal Veteraneninsigne, waarvan het eerste in 2003 werd uitgereikt. Zie ook www.veteraneninstituut.nl

Eerste Nationale Veteranendag, in 2005
In 2005 was de eerste landelijke viering van Veteranendag. Eerst op 27 juni, de verjaardag van Prins Bernhard, later op de laatste zaterdag in juni. De manifestatie is in Den Haag en staat open voor Veteranen en alle verdere geïnteresseerden. Het traditionele 5 mei defilé in Wageningen dat altijd door Prins Bernhard werd afgenomen zou vervallen, maar dat is nooit gelukt. Veel Veteranen houden aan dit defilé vast. Het doel van de Nationale Veteranendag is maatschappelijke erkenning, samenzijn en herdenken in een wisselwerking tussen maatschappij en krijgsmacht. Op dat gebied kende Nederland weinig traditie. Wel was er op nationaal niveau geleidelijk een traditie ontstaan in het herdenken van oorlogen en conflicten. De oorsprong ervan is de nationale herdenking op 4 mei op de Dam en vele andere plaatsen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. In de loop van de tijd is deze herdenking verbreed naar "de slachtoffers van oorlogen en vredesoperaties" en kwamen de herdenking van de capitulatie van Japan op 15 augustus in Den Haag en de herdenking van de ruim 6000 gevallen militairen in Nederlands-Indië en Nieuw Guinea op 7 september in Roermond. 


 



Grebbeberg 
Ereveld Grebbeberg

capitulatie wageningen
Capitulatie Duitsers,
mei 1945, Wageningen

capitulatie japan
Atoombom Hiroshima,
capitulatie Japan

ereveld semarang
Ereveld Semarang, Indonesië

soever overdracht indië
1949, overdracht souvereiniteit Indonesië

Korea
Bestandslijn Korea 1953

Veteraneninsigne Veteranenpas



poster veteranen

marine veteranenMarineveteranen, Den Helder